Bo
- Còn gọi pong (tiếng Hàn), pang (tiếng Quảng Đông), bang (tiếng Quan Thoại), hoặc kun (Okinawan) là một loại vũ khí trượng được sử dụng ở Okinawa. Bo thường dài khoảng 1,8 m và được sử dụng trong võ thuật Okinawa, đồng thời được áp dụng vào nghệ thuật Nhật Bản, đặc biệt là bōjutsu. Các loại vũ khí khác liên quan đến trượng là jō, dài 1,2 m và hanbo, hay tambo, hay tanbo (nửa bō ), dài 60- 90 cm.
- Bo thường được làm bằng gỗ cứng chưa hoàn thiện (không sơn bóng) hoặc gỗ dẻo, chẳng hạn như gỗ sồi đỏ hoặc trắng, mặc dù gỗ tre và gỗ thông đã được sử dụng; phổ biến hơn vẫn là gỗ mây vì tính linh hoạt của nó. Bo hiện đại có thể thuôn nhọn ở chỗ nó có thể dày hơn ở trung tâm (chukon-bu ) hơn ở phần cuối (kontei ) và thường có hình tròn hoặc hình tròn (maru-bo ). Một số bo rất nhẹ, có mặt kim loại, sọc và báng cầm được sử dụng cho XMA và các cuộc thi/trình diễn. Bo cũ có hình tròn (maru-bo ), hình vuông (kaku-bo ) ( rokkaku-bo ) hoặc hình bát giác (hakkaku-bo). Kích thước trung bình của bo là 6 shaku (khoảng 1,8 m) nhưng chúng có thể dài tới 2,7 m (kyu-shaku-bō ).
- Bo dài (1,8 m) đôi khi được gọi là rokushakubō. Tên này bắt nguồn từ từ tiếng Nhật roku, có nghĩa là "sáu"; shaku; và bo. Shaku là đơn vị đo lường của Nhật Bản tương đương với 30,3 cm (0,994 ft). Vì vậy, rokushakubō đề cập đến một cây trượng dài khoảng 6 shaku (1,82 m; 5,96 feet). Bo thường dày 3 cm (1,25 inch), đôi khi thon dần từ giữa ( chukon -bu ) đến 2 cm (0,75 inch) ở cuối ( kontei). Bō truyền thống không được giảm dần. Độ dày này cho phép người dùng nắm chặt nó để chặn và chống lại một cuộc tấn công.
- Trong một số trường hợp cho mục đích tập luyện hoặc cho một phong cách khác, và trong những năm gần đây, mây được sử dụng. Một số được dát hoặc buộc bằng các dải sắt hoặc kim loại khác để tăng thêm độ bền. Bo có nhiều loại từ nặng đến nhẹ, từ cứng đến rất dẻo, từ những mảnh gỗ đơn giản nhặt được bên đường cho đến những tác phẩm nghệ thuật được trang trí lộng lẫy.
- Hình thức sớm nhất của bo , một cây trượng, đã được sử dụng trên khắp châu Á kể từ khi bắt đầu lịch sử được ghi lại. Những thứ này khó chế tạo và thường không đáng tin cậy. Những thứ này cũng cực kỳ nặng nề. Konsaibo là một biến thể rất xa của kanabo. Chúng được làm từ gỗ và sắt. Chúng vẫn còn quá cồng kềnh để có thể chiến đấu thực tế, vì vậy sau đó chúng được thay thế bằng những cây gậy gỗ cứng chưa qua chế tạo. Được sử dụng để tự vệ bởi các nhà sư hoặc thường dân, quyền trượng là một phần không thể thiếu của Tenshin Shōden Katori Shintō-ryū , một trong những phong cách võ thuật lâu đời nhất còn tồn tại. Các trượng phát triển thành bo với nền tảng là kobudō, một môn võ sử dụng vũ khí, xuất hiện ở Okinawa vào đầu thế kỷ 17.
- Môn võ sử dụng bo của Nhật Bản là bōjutsu. Cơ sở của kỹ thuật bo là te, hay kỹ thuật tay, bắt nguồn từ quanfa và các môn võ thuật khác đến Okinawa thông qua thương mại và các nhà sư Trung Quốc. Các kỹ thuật đâm, vung và đánh thường giống với các động tác tay không, tuân theo triết lý rằng bō chỉ đơn thuần là "sự mở rộng của các chi của một người". Do đó, bōjutsu thường được kết hợp với các phong cách chiến đấu tay không khác, chẳng hạn như karate.. "Bo" cũng được sử dụng như một ngọn giáo và một thanh kiếm dài trong một số chuyển động của nó, chẳng hạn như vung lên và chuyển động chém khắp cơ thể cũng như mở rộng bằng cách nắm chặt một đầu và do đó tăng chiều dài của nó, do đó làm cho nó giống với một ngọn giáo. .
- Bo thường được nắm làm ba phần và khi giữ ngang ở phía trước, lòng bàn tay phải hướng ra khỏi cơ thể và tay trái hướng về phía cơ thể, tạo điều kiện cho trượng có thể xoay. Lực được tạo ra do tay sau kéo gậy, còn tay trước dùng để hướng dẫn. Kỹ thuật Bo bao gồm nhiều loại khối, đòn đánh, quét và bẫy.
- Mặc dù bō hiện được sử dụng làm vũ khí, nhưng một số người tin rằng công dụng của nó là phát triển từ cây gậy dài (tenbin ) được dùng để giữ thăng bằng cho xô hoặc giỏ. Thông thường, người ta sẽ mang những giỏ đựng hoa màu đã thu hoạch hoặc xô nước, cá, v.v., mỗi đầu một chiếc tenbin, được cân đối ngang giữa lưng ở bả vai. Ở những nền kinh tế nông nghiệp nghèo hơn, tenbin vẫn là một nông cụ làm nông truyền thống. Trong các phong cách như Yamanni-ryū hoặc Kenshin-ryū, nhiều đòn đánh giống với các đòn đánh được sử dụng cho yari ("giáo") hoặc naginata("glaive").
(Lê Trọng Cường - tổng hợp)
#karatePhuYen #shitoPY #CuongDelta