วีดีโอ

Evet hazırlıyoruz.

Biz teşekkür ediyoruz Sait Bey. Desteğiniz ve yorumlarınız bizim için çok önemli. Selam ve Saygılarımızla...

Nadir toprak elementleri konusu çok iyi anlaşılan bir konu değil, bence bu projede çalışanlarda konuyu çok iyi anlaşabilmiş değil. Nadir toprak elementlerini bir ara ürün olarak üretmenin çok bir anlamı yok, ayrı ayrı yüksek saflıkta ve teknolojilerde kullanılabir özelliklerde üretmek gerek. Bu çok karmaşık ve yaklaşık 1000 aşamalı bir bir çok kimyasal işlemi gerektiren bir proses. Çin dışında nadir toprak elementlerini ayrı ayrı üretebilen az sayıda firmadan biri Avustralyalı LYNASS. Maden Avustralya'da rafineri ise Malezyada. O dönem Avustralya'da böyle bir prosese izin alınamayacağı için rafineri Malezya'ya kuruldu. Ve bu prosesi geliştirmeleri 15 yıl sürdü, yüzlerce milyon dolarlık ciddi kaynaklar ayrıldı. Çin'deki bazı araştırma enstitülerinden yardım alındı, bu enstitülerin birinde nadir toprak elementleri alanında "uzman" ünvanında 400 üzerinde araştırmacı vardı. diğerlerini saymıyorum bile. "Uzman" denilen araştırmacılar alanında en az 10 yıldır çalışan, ve bir çoğu doktora seviyesinde eğitim almış kişiler. Bizim yaptık dediğimiz aslında bir ara ürün, konsantre yapıyoruz. Geçen sene katıldığım bir konferansta Eti Maden yetkililerine bu konu soruldu, "Biz konsantre üreteceğiz, ayrı ayrı üretmeyeceğiz" denildi. Kaldıki dediğim gibi kolay bir iş değil, ciddi bir kaynak, zaman ve insan gücü gerekiyor.

Mustafa Bey merhaba, kusura bakmayın sorunuzu yeni gördüm. Aslında bu sistemi sadece otomobil olarak düşünmemek gerek, hidrojen kullanılarak enerji üretimi yapan ve bunun için hidrojeni borda depolayan bir sistem. 2013 yılında Tübitak'ı ziyaret etmiş, bor mobili yapan hocalarımızla görüşmüştüm, sanırım artık çoğu emekli oldu. O zaman da bu çok faydalı bir sistem niçin kullanmıyoruz diye sormuştum. Tabii Tübitak bir araştırma kurumu, bu projeyi yapanlar bilim insanları, ticarileştirme bambaşka birşey demişlerdi. Açıkçası projeyi sahiplenecek üretime geçirecek birileri gerekiyordu, ama maalesef tüm yoğunlaşma savunma sanayi olduğu için bu tip projeler boşta kalıyor. Bor da stratejik bir ürün olduğu için özel sektör boru işleyemiyor. Bu ve benzeri birçok şey maalesef 2009'da yapılan bu sistemi hala o noktadan ileriye taşıyamadı.